Dahilde İşleme Rejimi, ihracat ürünlerinin üretimi için gerekli olan ve dışarıdan ithal edilen, bu nedenle ithali gümrük vergisine tabi olan hammadde ve girdilere gümrük muafiyeti sağlayan bir ihracatı teşvik sistemidir. İhracat yapmayı planlayan işletmeler, ihraç edilmesi planlanan ürünlerin üretiminde kullanılacak olan hammadde, yardımcı madde, yarı mamul, mamul, ara malı ve ambalaj malzemelerine çeşitli vergisel avantajlar ve devlete ihracat taahhüdünde bulunarak teşviklerden yararlanabilirler. Dahilde İşleme İzin Belgesi almak bu teşviklerden faydalanabilmek için zorunludur. Bu belge, gümrük muafiyetli ithalat ve yurt içi alımlara imkan tanıyan Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından düzenlenir.
Dahilde İşleme İzin Belgelerinin Türleri
Dahilde İşleme İzin Belgeleri iki ana kategoride sınıflandırılır. İşletmeler, amaç ve ihracat beklentilerine göre bu iki kategori arasından kendilerine en uygun olanı seçebilirler.
1- Şartlı Muafiyet Sistemi (İhracat Taahhüdü Karşılığı Askıya Alma):
Bu sistemde ihracatçılar, ithal ettikleri girdilere karşılık gelen vergileri ödemeyerek, ithalatın yapıldığı gümrük idaresi saymanlıklarına hesaplanan vergi tutarı kadar teminat yatırmak suretiyle vergileri askıya aldırabilirler. İthalatla ilgili vergi muafiyeti, ihracat taahhüdünün yerine getirilmesiyle kesinleşir.
Eşdeğer Eşya kullanılması: İşlem görmüş ürünlerin üretimi için ithal eşyanın yerine eşdeğer eşya olarak serbest dolaşımdaki eşya kullanılabilir. Serbest dolaşımdaki hammadde kullanılarak yapılan nihai ürünün 3. ülkelere ihracatını müteakip her türlü vergiden muaf olarak ve teminat alınmaksızın bundan sonra yapılacak mal ithalatına olanak sağlar.
2- Geri Ödeme Sistemi:
İthalat Rejimi çerçevesinde her çeşit vergisi ödenerek serbest dolaşıma giren malların kullanılmasıyla üretilen mamullerin 3. ülkelere ihracı halinde, ithalat sırasında tahsil edilen vergiler geri ödenir. İşletmelerin geri ödeme sisteminden faydalanabilmesi için, belirli süreler ve şartlar içinde gerekli başvuruları yapmaları gerekmektedir.
İşletme ihracat yapma düşüncesinde ise, ithalat esnasında Gümrük Beyannamesi üzerine malların geri ödeme sistemi çerçevesinde ithal edildiğini şerh düşürmelidir. İthalat esnasında ödenmiş olan vergilerin geri alınabilmesi için, işletmenin ithalatı takip eden 6 ay içerisinde dahilde işleme izin belgesi almak için müracaat etmesi gerekmektedir.
Geri Ödeme Sistemi çerçevesinde düzenlenen Dahilde İşleme İzin Belgesi, İhracat taahhüdünün kapatılmasını müteakip 3 ay içerisinde, ithalat sırasında ödenen vergilerin iadesi için ilgili gümrük idaresine müracaat edilmesi gerekmektedir.
Dahilde İşleme İzin Belgesi ile elde edilen avantajlar
· İhracat taahhüdünü üçüncü ülkelere yapılan ihracatla yerine getirmek şartıyla ithalatta kota ve gözetim önlemlerinden muafiyet
· 3. ülkelerden yapılan ithalatta gümrük vergileri, KDV ve diğer vergi, resim ve harçlardan muafiyet
· İhracat sayılan satış ve teslimler ile ilgili olarak gümrük vergisi muafiyetli ithalat
· Avrupa Birliği (AB) ülkelerinden ithalde KDV ve diğer vergi, resim ve harçlardan muafiyet
· Dış Ticarette Standardizasyon ve Teknik Düzenlemeler mevzuatına tabi olmama
· Ödenmiş vergilerin geri alınması olanağı
· Eşdeğer eşya kullanımına olanak sağlanması.
Bu avantajlar sayesinde işletmeler, ihracat süreçlerini daha kolay ve maliyet etkin bir şekilde yönetebilir, böylece rekabet güçlerini artırabilirler. Dahilde İşleme Rejimi, Türkiye’nin ihracatını desteklemek ve işletmelerin küresel ticarette daha aktif rol almasını sağlamak amacıyla uygulanmaktadır.
